Verbruik sturen

Zoals besproken in de voordelen voor de gebruikers, zou je zonder je verbruik te sturen ook al beter af zijn met een dynamisch energiecontract. Als je echter toch nog extra moeite wilt en kunt doen, dan bespaar je potentieel nog een pak meer.

Verbruik sturen wordt vaak geassocieerd met gesofisticeerde software en dure domotica. Dat hoeft niet zo te zijn. Daarom introduceren we hier het verschil tussen decentraal en centraal sturen. De laatste vorm zal elk stuurbaar vermogen centraliseren in één systeem, maar met decentraal sturen kom je ook al een heel eind.

Decentraal sturen

Met decentraal sturen bedoelen we de mogelijkheid om op elk toestel apart een bepaalde slimmigheid in te bouwen. De meest rudimentaire vorm hiervan is een timerfunctie op huishoudtoestel zoals de vaatwas of wasmachine. Misschien kan je je warmtepomp via een app bedienen en zo bepaalde uren instellen dat de warmtepomp kan opwarmen. In het geval van een elektrische wagen kan bij veel merken in de auto zelf aangeven wanneer je wel/niet wilt laden, of kan je via de laadpaal ook aangeven wanneer de auto kan laden of moet vol zijn.

Laat ons eens snel berekenen wat dit mogelijk van effect kan hebben. De day-ahaed uurprijzen die via de EPEX SPOT markt tot stand komen kan je eenvoudig downloaden hier bvb. Dan kan je zelf gaan toveren in Excel of je favoriete programmeertaal. Voor de gelegenheid vroeg ik aan ChatGPT om de data van afgelopen jaar samen te vatten.

Laat ons uitgaan van een wasmachine die gemiddeld 180 kWh per jaar verbruikt.

• Stel dat we de wasmachine altijd zouden aanleggen als we van het werk thuis komen, dan gaan we die 180 kWh verbruiken tijdens de duurste uren van de dag. In het afgelopen jaar was de gemiddelde prijs tussen 18u en 21u: 9,52 eurocent per kWh. Dit is exclusief nettarieven, accijnzen of belastingen. Om het verschil te berekenen zijn deze extra's niet relevant.
  Dus zoveel kost het per jaar om je wasmachine tijdens de duurste uren te gebruiken: 180 kWh * €0,0952/kWh = €17,14
• Als we dezelfde denkwijze volgen en je de wasmachine instelt dat hij altijd draait ergens tussen 12u en 17u, dan is de gemiddelde prijs 5,52 eurocent per kWh.
  Dus: 180 kWh * €0,0552/kWh = €9,94
• Met andere woorden, je kunt €7,2 (zuivere energiekost, excl. nettarieven, accijnzen en taksen), oftewel 42% besparen door simpelweg de timer van je toestel te gebruiken.

Tenzij je wasmachine al heel lang meegaat, dan heeft het waarschijnlijk wel een simpele timerfunctie en kan je zonder veel moeite 42% besparen. Dit kan je doortrekken voor andere toestellen zoals de vaatwas.

Als iedereen dit eenvoudig principe kon toepassen, dan verlaag je je energiefactuur én help je met het elektriciteitsnet te ontlasten op die kritieke uren 's morgens en 's avonds.

Natuurlijk, de voorwaarde om deze besparing te realiseren is dat je prijzen per uur hebt, met en dynamische energiecontract. Met een vast of variabel contract heb je hier weinig belang bij om je aan te passen, omdat er geen financiële incentive is. Maar door het niet te doen, gaan we sneller richting netcongestie, zal de infrastructuur moeten verzwaard worden en krijgt iedereen de rekening daarvan toch gepresenteerd via de energiefactuur.

Centraal sturen

Met een zogenoemd HEMS of EMS, een home energy management system, kan je eenvoudig gezegd de timer functie van hierboven automatiseren. Dat kan voor één toestel of voor meerdere geconnecteerde toestellen.

Vooraleer je centraal begint te sturen, moet je meten. De meest eenvoudige manier om te meten is via de P1 poort op je digitale meter.

Via de P1 poort kan de verbonden hardware de data inlezen. De waarden uit je digitale elektriciteitsmeter zijn real-time beschikbaar. Als je ook een digitale gasmeter hebt, dan kan je die waarden met een kwartier vertraging raadplegen. Beide waarden, elektriciteit én gas, kan je via de ene P1 poort van je elektriciteitsmeter uitlezen.

Wie zo'n P1 meter aanbiedt en/of bijhorende software, kan je terugvinden op Maakjemeterslim.be. Op moment van schrijven zijn daar bijna 70 energiebeheersystemen opgesomd.

Maar een P1 poort is zeker niet de enige manier om verbruik thuis te meten. Zelfs als je géén digitale meter hebt, kan je de waardes meten, digitaliseren en veel meer.

Laat ons twee voorbeelden bekijken in deze markt: Homewizard en Smappee.

Homewizard

Homewizard biedt een P1 meter en enkel andere toestellen aan. Hun P1 meter is een mooi voorbeeld van een klein en eenvoudig toestel die je digitale meter kan uitlezen. Even je P1 poort openstellen via Fluvius, de meter inpluggen en via de Homewizard app doe je de rest.

Dan krijg je zoiets te zien:

Als je gas- en elektriciteitsmeter verbonden zijn, kan je zoals hier beide waarden aflezen in de app. Onderaan kan je de periode veranderen en kan je ook real-time waardes aflezen.

Homewizard heeft nog een aantal andere producten zoals hun Energy Socket. Dit tussenstukje steek je als een verdeeldoos tussen het stopcontact en je elektrisch toestel om het verbruik te meten. Hiermee kan je gedetailleerd opvolgen hoeveel je wasmachine, diepvries, frigo, boiler of koffiemachine verbruiken. Je kunt ook op basis van een eenvoudig tijdsschema je toestellen aan- of afzetten.

Wil je bepaalde slimme automatisaties gebruiken, dan word je al snel richting een betalend abonnement geloodst. Veel meer dan een geaggregeerde waarde aflezen kan je eigenlijk niet.

Smappee

Hoewel Smappee ook een P1 meter aanbiedt, is dit slechts een deelproduct van hun hoofdlijn Infinity. Er zijn een aantal voordelen verbonden aan deze andere manier van meten:

• Onafhankelijk van je type teller kan je Smappee gebruiken. Zowel met een digitale als een analoge meter kan je alles meten.
• Je kunt dieper meten dan enkel die geaggregeerde waarde uit je digitale meter. Met hun zogenaamde stroomklemmen kan je in je zekeringskast vrij eenvoudig elk circuit meten waarin je geïnteresseerd bent.
• Zonneproductie meet je apart, onafhankelijk van het type omvormer. Zo kan je handige cijfers zoals eigenverbruik en zelfvoorziening (twee metrics die aangeven hoe goed je je eigen zonneproductie kunt gebruiken) beter opvolgen.

Hun mobiele app ziet er zo uit:

Zoals je ziet worden in bovenstaande screenshot extra circuits gemeten, de batterij, de carport en de zonneproductie. Je kunt ook alles doorheen de tijd op een grafiek zien, samen met de energietarieven voor die dag. Nog meer detail kan je via hun online dashboard vinden op je computer.

Smappee staat ook bekend om hun laadpalen, zowel thuis als voor bedrijven. Deze belangrijke onderdelen van je energiesysteem worden dan ook mooi weergegeven en gecontroleerd in de app.

Via de Smappee app kan je bepaalde automatisaties instellen waar je slim kunt gaan sturen. Bijvoorbeeld bij een laadpaal kan je aangeven wanneer je 's morgen vertrekt en hoeveel de auto minimum moet bijgeladen zijn.

Je kunt ook verschillende integraties maken met andere toestellen om deze intelligent aan te sturen.

Dit is slecht een sneak peak in de wondere wereld van de energiebeheersystemen voor thuis. Als jullie hier graag meer over willen lezen, abonneer je en laat het zeker weten via de Feedback-pagina.